Onbedoeld te laat

24.1.064
Trefwoorden: uitkering, terugvordering

Een man krijgt na het overlijden van zijn vader een erfenis. De man heeft een bijstandsuitkering en weet dat hij extra inkomsten moet melden. Hij doet dit dan ook gelijk de dag nadat hij het bedrag op zijn rekening heeft gekregen. De gemeente beëindigt met terugwerkende kracht de uitkering vanaf de datum van het overlijden van de vader. De man moet de uitkering die hij in die periode heeft ontvangen aan de gemeente terugbetalen. De man had dit niet verwacht maar stort het geld terug.

De gemeente stelt dat de man de inlichtingenplicht heeft geschonden door de erfenis nu pas te melden. De man had dit al moeten melden vanaf het moment dat hij wist dat hij een erfenis kon krijgen. Dus vanaf het moment dat zijn vader overleed. Het schenden van de inlichtingenplicht heeft in dit geval geen gevolgen maar de man is er wel flink van geschrokken. Hij dacht dat hij zich keurig aan de regels hield. Hij wordt er onzeker van en vraagt zich af hoe hij had moeten weten dat hij de erfenis al eerder moest doorgeven. De onzekerheid wordt groter als de gemeente in dezelfde periode ook, onterecht, verstrekte leenbijstand terugvordert. De gemeente biedt overigens voor de onterechte terugvordering excuses aan en herstelt dit snel.
Nu er na het terugbetalen nog geld overblijft, moet hij de komende tijd leven van zijn erfenis. Als hij later opnieuw een uitkering zou aanvragen, zal de gemeente kijken of de man verantwoord ingeteerd heeft op zijn vermogen. Vanwege wat is voorgevallen wil de man meer zekerheid wat er wordt bedoeld met verantwoord interen. Hij wil niet in de problemen komen als hij weer een uitkering aanvraagt.

De ombudsman doet onderzoek. Het klopt dat de uitkering teruggevorderd wordt vanaf de overlijdensdatum van de vader. Vanaf dat moment ontstaat het recht op een erfenis. Maar pas als het bedrag van de erfenis ontvangen is, moet iemand terugbetalen. Hoewel de man bij het overlijden nog niet wist of en wat hij zou erven, had hij het toen wel al moeten doorgeven. De gemeente had hem dan ook kunnen uitleggen wat het vervolg zou zijn. De man wist dit niet en de ombudsman concludeert dat deze informatie ook moeilijk te vinden is. De gemeente vermeldt in de toekenningsbrief van de uitkering en op de website wel dat alle wijzigingen doorgegeven moeten worden, maar het wordt niet duidelijk dat ook verwachte inkomsten gemeld moeten worden. De gemeente heeft naar aanleiding van het onderzoek de website verduidelijkt. Ook legt de gemeente uit wat er onder verantwoord interen verstaan wordt. Zij biedt aan om met de man in gesprek te gaan om nog openstaande vragen te beantwoorden. Het onderzoek van de ombudsman heeft de man voldoende antwoord gegeven en een gesprek blijkt niet meer nodig.